Varisten Korunma
Varisten kesin olarak korunmak mümkün değildir; ancak yaşantımızda belirleyeceğimiz bazı önlemlerle en azından oluşturduğu yakınmaları azaltmak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak mümkün olabilir.
Varisten korunmak mümkün mü?
Varis ve bunlara bağlı ayak şişliği yıllar içinde bacakta biriken kanın damarlar üzerinde yaptığı yükten dolayıdır. Şikayetlerin oluşması ve damarların büyümesi yıllar alan bir süreçtir. Bu damarların neden oluştuğunu kesin olarak bilmiyoruz ancak kalıtım, damar esnekliğinin bozulması ya da toplardamar kapak yetmezliği gibi sorunların var olduğunu biliyoruz.
Bazı kaynaklar belli yöntemlerle, belli diyetlerle ya da belli hareketlerle damarların genişlemesinden korunmanın mümkün olduğunu söylese de varis oluşumunu engellemek mümkün değildir.
Varisten Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
- Bu damarların genişlemesine ve kapak yetmezliğine yol açan ya da bu gelişimi hızlandıran etkenlerden kaçınmak, örneğin uzun süre ayakta durmaktan ya da fazla kilo almaktan kaçınmak
- Varise iyi gelen ve gelişimini yavaşlatan şeyleri yapmak (Örneğin yürümek) gerekir.
Bazı eylemler hastanın damar genişlemesine bağlı şikayetlerini azaltabilir. Bunlar içinde en önemlisi bacak kaslarının çalıştırılmasıdır. Bacakta özellikle baldır kasları çalıştıkça kanın kalbe iletimi çok daha iyileşir . Hareketsizlik ise kapak yetmezliğinin daha belirgin olmasına bu da damarların daha da genişlemesine yol açar.
Varis oluşumunu ve gelişimini geciktirecek, ayakta oluşan şişlik, ağrı, yanma, yorgunluk ve kramp gibi yakınmaları engelleyebilecek yöntemler şunlardır:
- Egzersiz. Vakit buldukça her tür bacak egzersizi varis için en faydalı etkinliktir. Bunların en kolay ve güzeli bol bol yürümektir. Günlük yürümenin kesin bir zaman sınırı yoktur ancak 30-60 dakika yürümek çok faydalı olacaktır. Yüzme, koşma, bisiklet, tenis, gibi bacak kaslarını çalıştıran tüm sporlar faydalıdır.
- Uzun süre ayakta durmak ve uzun süre oturmaktan kaçınmak. İşte ya da evde uzun süre ayakta kalmamız gerekiyorsa buna ara ara kısa yürümeler eklemek; uzun süre oturmamız gereken bir mesleğimiz varsa oturduğumuz yerde ayak bileğinin hareketlendirecek egzersizlere alışmak çok faydalı olacaktır.
- Eğer bunlara rağmen ayaklarda şişlik oluyor ya da bacak damarları belirgin genişliyorsa her gün ayağınızı ve bacağınızı kalp seviyesinin daha üstüne çıkacak şekilde yükseltmek. 20-30 dakikalık süre yeterli olacaktır.
- Uzun süre bacak bacak üstüne atarak oturmak ya da sıklıkla topuklu ayakkabı giymek bacak kaslarının çalışmasını engelleyeceği ya da toplardamar kanının kalbe iletimini zorlaştıracağı için önerilmez. Ama bunların tümden yasaklanması gerekmez.
- Özellikle bayanlarda fazla kilo tüm bacak toplardamar hastalıkları için zararlıdır. Kilo almaktan kaçınmak ve fazla kilo varsa mümkünse kilo vermek gerekir.
- Bayanlarda bu damarların genişlemesi büyük çoğunluğu gebelik ya da doğumdan hemen sonra oluşur. Özellikle gebelik ve doğum sonrasında hareketsizlikten kaçınmak ve gerekirse varis çorabı kullanmak faydalı olacaktır.
- Sıcak su ve sıcak hava genellikle varise ait yakınmaları artırır ancak varisin ilerlemesinde ne derece katkısı olduğunu bilmiyoruz. Bu nedenle sauna, sıcak kaplıcalar varisli hastalarda yakınmaları artırabilir. Ama seyrek olarak yapılırsa sorun yaratmayacaktır. Soğuk su genellikle kişiyi rahatlatır ve yakınmaları azaltır.